มุกดาหาร : สำรวจแหล่งกุมภลักษณ์ดงหลวง(มรดกล้ำค่าทางธรณีวิทยา) ชงเป็นแหล่งท่องเที่ยว ย้ำชาวบ้านช่วยกันดูแล

เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2560 ที่ผ่านมา นายพิทักษ์ เทียมวงศ์ ผู้อำนวยการส่วนธรณีวิทยา สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2(ขอนแก่น) สังกัดกรมทรัพยากรธรณี พร้อมด้วย นายทรงกลด ประเสริฐทรง นักธรณีวิทยาชุดปฏิบัติการสำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2(ขอนแก่น) สังกัดกรมทรัพยากรธรณี และ คณะสำรวจผู้ที่มีความสนใจแหล่งหินกุมภลักษณ์ดงหลวง หรือ หลุมปากปล่องภูเขาไฟ,หลุมรอยอุกกาบาต ตามความเชื่อของชาวบ้านในพื้นที่ ฯลฯ ร่วมกันเข้าตรวจสอบแหล่งกุมภลักษณ์ดังกล่าว ที่ตั้งอยู่บนเนินเขาภายในบริเวณวัดพระพุทธบาทดงหลวง บ้านโพนสว่าง ต.พังแดง อ.ดงหลวง จ.มุกดาหาร ซึ่งมีลักษณะเป็นลานหินเปลือย มีกุมภลักษณ์ทั้งหมด 7 หลุมต่างขนาด โดยบริเวณขอบหลุมเป็นเนินคล้ายกำแพงหินล้อมรอบไว้ภายในมีน้ำขัง มีการค้นพบมานานแล้วถือว่าเป็นมรดกทางธรรรมชาติที่ล้ำค่าเหมาะแก่การศึกษาเรียนรู้ทางธรณีวิทยา หลังล่าสุดได้รับแจ้งว่าพบร่องรอยของการถูกทุบทำลาย หรือ ขอบหลุมมีสภาพเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม จึงเป็นที่มาของการเข้าตรวจสอบในครั้งนี้

ผลการสำรวจ คณะสำรวจฯ ขอเรียนแจ้งว่าร่องรอยที่พบขอบหลุมเป็นร่องรอยที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่ได้มีร่องรอยของการถูกทุบทำลายแต่อย่างใด ที่เห็นเป็นเพียงบางส่วนของกุมภลักษณ์เท่านั้นที่หลุดร่อนไปจนเห็นเนื้อหินที่มีสีขาว ซึ่งที่จริงแล้วก็เป็นสีของเนื้อหินทรายหมวดหินภูพานตามปกติที่มีอยู่มากในบริเวณดังกล่าวอาจเกิดจากการถูกน้ำกัดเซาะเองตามธรรมชาติ เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม ขอให้ทุกท่านมองเห็นคุณค่าในมรดกทางธรรมชาติที่ล้ำค่าแห่งนี้ สถานที่ซึ่งมีความสำคัญทางธรณีวิทยากว่าจะเกิดขึ้นมาได้ขนาดนี้ต้องใช้เวลาอย่างน้อยไม่ต่ำกว่า ร้อย พัน หรือหลายหมื่น ล้านปี ขอให้ชาวบ้านนั้นช่วยกันดูแลอนุรักษ์กลุ่มหินกุมภลักษณ์เหล่านี้ไว้ เพื่อให้ผู้คนในรุ่นต่อไปได้ใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ทางธรณี รวมถึงพัฒนาสถานที่ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์อย่างยั่งยืนต่อไป โดย สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2(ขอนแก่น) จะรายงานให้กับสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดมุกดาหารได้หมั่นเข้ามาตรวสอบและเก็บรายละเอียดความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ในครั้งต่อๆ ไปอีกครั้ง.

"กุมภลักษณ์ หรือ โบก" ในภาษาอีสาน (อังกฤษ:Pothole, Giant's cauldron, Giants kettles) หมายถึงหลุมที่เกิดบริเวณพื้นท้องน้ำ บริเวณน้ำตก และบริเวณที่ทางน้ำไหลเชี่ยว เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติทางธรณีวิทยาที่พบเห็นได้ทั่วไป มีลักษณะเป็นหลุมคล้ายหม้อ (กุมภ แปลว่าหม้อ) หลุมเหล่านี้มีหลายขนาด ทั้งขนาดใหญ่ จนถึงขนาดเป็นรูลึกเล็ก ๆ ภายในหลุมมักจะเห็นก้อนหินกรวด ทราย กองอยู่ก้นหลุมกักขังก้อนหินกรวดหรือทรายนั้น ๆไว้ พบเห็นทั่วไปในบริเวณทางที่น้ำไหลผ่านชั้นหินในช่วงฤดูน้ำหลาก กุมภลักษณ์นี้เป็นตัวชี้ว่าบริเวณใดเคยเป็นท้องน้ำหรือเป็นน้ำตก หรือบริเวณที่ลำน้ำมาบรรจบกัน(อ้างอิง : th.wikipedia)

ภาพ : สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 2
แมวมอง มุกดาหาร รายงาน